Vooraf contact voorkomt schade
Netbeheerders hebben meerdere rollen in de graafketen. Ze zijn zowel beheerder van het net, als opdrachtgever en grondroerder. Jan Koopman van netbeheerder Stedin in de Randstad benadrukt: ‘Als een van onze kabels of leidingen geraakt wordt, kan dat gevaarlijk zijn voor de grondroerder en de omgeving. Ook de maatschappelijke impact kan groot zijn.’
Alle netbeheerders, zo ook Stedin, heeft mensen in dienst om vragen van grondroerders te beantwoorden. Preventiemedewerkers gaan ook ter plaatse. Koopman: ‘We hebben een graafschadevoorspeller, een soort model op basis van big data. Hiermee proberen we te voorspellen op welke plek, wanneer, door welke aannemer, mogelijk schade kan ontstaan. We bellen dan de betreffende aannemer, kijken naar de Klic-melding, wie de uitvoeder is en onze preventiemedewerker adviseert.’ Voorkomen is immers beter dan genezen.
Ondergrond in kaart
Stedin zorgt op haar beurt voor een steeds betere registratie van kabels en leidingen: ‘We hebben gasleidingen en elektriciteitskabels in de grond liggen. Waar wat ligt, leveren we bij het Kadaster aan. De ene leiding of kabel is goed geregistreerd, de andere niet. We zijn nu bezig om voor het einde van het jaar alle huisaansluitingen van gas waar we geen gegevens van hebben, in kaart te brengen. Voor elektriciteit is het streven begin volgend jaar. Het gaat om een paar miljoen aansluitingen,’ zegt Koopman, ‘We kunnen steeds beter de ondergrond in beeld brengen. Hiervoor gaan we binnenkort een grondradar aanschaffen die de ondergrond scant.’
Aannemers belangrijke schakel
Miljoenen huishoudens in de Randstad zijn afhankelijk van het net dat Stedin beheert. Er gelden dan ook voorwaarden waaraan alle aannemers, zoals gemeenten en provincies, aan moeten voldoen voordat ze gaan uitvoeren. Je gaat bijvoorbeeld heien in de buurt van kabels en leidingen. Waarmee moet je rekening houden? Of je gaat ondergrondse restcontainers plaatsen. Welke afspraken zijn er voordat je die gaat plaatsen?
Vooraf regelen
Koopman: ‘Wij stellen het zeer op prijs als de opdrachtgever, voordat hij opdracht geeft om te gaan graven, een oriëntatiemelding doet en naar aanleiding daarvan contact met ons opneemt.’ Goed overleg vooraf kan bijvoorbeeld een langere doorlooptijd van de graafwerkzaamheden voorkomen.
Neem voordat je gaat graven contact op met de netbeheerder
Maar vergeet ook niet de verminderde kans op graafschades en daarmee minder kans op incidenten. Koopman geeft een voorbeeld: ‘Als je een riool gaat vervangen en er ligt een hoge drukleiding voor, dan heb je die niet zomaar omgelegd. Als je dit in winter doet, kunnen we de hoge druk niet zo makkelijk afsluiten. Je kan het beter vooraf geregeld hebben.’ Immers, mensen willen dat hun verwarming het blijft doen.
Aanleveren
Grondroerders krijgen nu nog gebiedsinformatie, waar welke kabels en leidingen van de netbeheerder liggen, in de vorm van een PNG. Vanaf 1 november is dit gebruikersvriendelijker. Grondroerders kunnen dan viewers die vectorinformatie verwerken, gebruiken. Bij inzoomen blijft de informatie goed leesbaar. In Nederland zijn in de periode januari tot en met juni 2019 in totaal 1.058 grote en kleine netbeheerders aangesloten bij KLIC-WIN. Dat betekent dat zij op een totaal andere manier informatie aan het Kadaster moeten aanleveren wat het afgelopen jaar voor veel werk achter de schermen zorgde.
Klimaat en online kaart
Koopman verwacht nog meer veranderingen in de toekomst, zeker met de klimaatveranderingen en de energietransitie: ‘We worden midden in de klimaatdiscussie getrokken, omdat gas en elektriciteit via onze netten getransporteerd wordt. Er komen allerlei initiatieven op ons af.’ Verder hoopt hij dat er ooit een soort online kaart komt, waar je alle informatie over kabels, leidingen en de ondergrond, gecontroleerd, vandaan kan halen. Misschien wel via virtual reality, waarbij je als het ware door de grond heen kan kijken.
WIBON-adviesbladen
Stedin heeft WIBON-adviesbladen ontwikkeld. Die zijn nu nog alleen van toepassing voor Stedin, maar binnenkort ook via de site van Netbeheer Nederland (NBNL) voor de rest van Nederland. De WIBON adviesbladen zijn een aanvulling op de landelijke richtlijn CROW500 en de uniforme graafvoorwaarden van NBNL. Je vindt deze adviesbladen en nog meer informatie via op de website van Stedin of op deze pagina.
