Van Voskuilen halveert graafschades

Infrabedrijf Van Voskuilen wist vorig jaar het aantal graafschades te halveren. Dit leidde tot een besparing van meer dan vijftigduizend euro en een aanzienlijke verbetering van de veiligheid. Hoe kregen ze dat voor elkaar?

Het succes begon bij Liander. De netbeheerder zocht contact met Van Voskuilen omdat het bezorgd was over de gas- en elektriciteitsnetten. Samen ontwikkelden de twee partijen een strategie om het aantal graafschades te verminderen. De directie van Van Voskuilen zette het onderwerp meteen bovenaan de agenda.

Trots

Tineke Kleijn is hoofd Kwaliteit, Veiligheid en Milieu (KVM) bij Van Voskuilen. Haar collega is Ruben Oosterga, veiligheidscoördinator. We ontmoeten hen bij een bouwproject in de Utrechtse wijk Vleuten-De Meern. Tussen het Amsterdam Rijnkanaal en de A2 wordt een kleine woonwijk gebouwd. Terwijl er een schier oneindige hoeveelheid vrachtschepen voorbijvaart, vertellen zij trots over hun werk. Even later ontmoeten we de monteurs Patrick de Goede en Hamza Yildiz om te praten over hun ervaringen.

Tineke: “Van Voskuilen heeft ongeveer vierhonderd eigen mensen in dienst en werkt daarnaast met externe partijen. We zagen dat het aantal schades toenam en zijn op onderzoek gegaan naar de oorzaken. We hebben eerst alles goed in kaart gebracht: welke incidenten zijn er, hoe ontstaan ze, en hoe kunnen we ze voorkomen? We verzamelden zoveel mogelijk informatie van onze eigen mensen en kregen ook hulp van Liander.”

Nieuwe aanpak

Ruben: “We gingen op onderzoek, spraken met onze medewerkers in het veld en brachten al die kennis terug naar de directie. Zo gingen we van binnen naar buiten en weer terug naar binnen. Mensen vinden het fijn als je echt interesse toont in hun werk. Zij zijn trots op hun vakkennis en bekwaamheid en zijn ook bereid om nieuwe dingen te leren. Het nieuwe systeem helpt ze daarbij. Het is eenvoudig te gebruiken en geeft altijd feedback op hun input, zodat ze precies weten wat we met hun meldingen doen.” Zo ontwikkelde Van Voskuilen een nieuwe aanpak. Ook is het meldingssysteem zo aangepast dat je nu ook de graafschades kunt zien. Daarnaast is de rol van de onderaannemers en van de opdrachtgevers onder de loep genomen. Tot slot kwamen er trainingen en bijeenkomsten voor iedereen die zich met graven bezighoudt.

“Veelgehoorde frustratie is dat de ondergrond overvol is en dat het onduidelijk is waar alles ligt."

Ruben: “Ook werken we aan onze relatie met de opdrachtgevers (meestal netbeheerders, red.). Samen moeten we het werk zo goed mogelijk voorbereiden, met een goed uitgewerkt maatregelenplan. We krijgen nu soms alleen een lijstje met standaardmaatregelen, zelfs als er een EV (eis voorzorg) is opgelegd, waarin staat dat je meer moet doen dan lokaliseren. Onze rol is dat we dit op tijd signaleren en het lef moeten hebben om terug te gaan naar de opdrachtgever.”

Hoop gedoe

Bij het krijgen van inzicht is het belangrijk dat de mensen in het veld zich gesteund voelen, legt Ruben uit: “Het is belangrijk dat de monteurs niet bang hoeven te zijn om een incident te melden. Het gaat er niet om mensen te straffen, maar om samen te leren van hun ervaringen. Monteurs maken niet voor hun lol kabels of leidingen stuk, want dat is levensgevaarlijk en het geeft altijd een hoop extra werk.”
“Een veelgehoorde frustratie is dat de ondergrond overvol is en dat het vaak onduidelijk is waar alles precies ligt. Dat moet de komende jaren echt veel beter in kaart worden gebracht. De monteurs spelen hier een belangrijke rol in: zij moeten afwijkende liggingen melden bij de netbeheerder of via de KLIC-viewer. En dat niet alleen. Onze monteurs zien nog veel meer, zoals puin in de grond, bodemverontreinigingen of hoge grondwaterstanden.”

Tineke vult aan: “Al die indrukken zijn waardevol voor ons als bedrijf, voor onze collega's en voor de netbeheerder. Dus willen we graag dat er melding gemaakt wordt. We proberen dit zo eenvoudig mogelijk te maken. Het systeem dat we hebben ingevoerd heet EVA, dit staat voor ‘Evaluatie Voortgang Actie’. Wat ik nog graag zou willen zien? Dat mensen het systeem ook gaan gebruiken om positieve zaken te melden en om elkaar te complimenteren als het goed is gegaan.”

Wat vinden de monteurs Patrick en Hamza?

Hoe gaat het in het veld? Monteurs Patrick de Goede (water en gas) en Hamza Yildiz (elektra) vertellen over hun ervaringen. Hamza: “Ik zie vooral problemen met glasvezelkabels. Die liggen vlak onder de grond en vaak ontbreken er flappen om ze te markeren. Daarnaast hangt ook veel af van de machinist die het graafwerk verricht. Die kan vaak voelen als er iets in de grond zit en extra maatregelen nemen om schade te voorkomen.”

Patrick: “Het is vaak een kwestie van zorgvuldig voorsteken. Zeker in de stad moet je echt met de hand graven, anders gaat het mis. En dat wil je echt niet meemaken. Dus moet je altijd voorzichtig zijn. Soms zie ik bijvoorbeeld twee zwarte kunststofleidingen liggen. Ze zien er hetzelfde uit, maar de een is een waterleiding en de ander een elektrakabel. Daar kun je dus niet zomaar in gaan knippen, want voor je het weet kom je onder stroom te staan.”

Korte lijntjes

“Graafschade is niet alleen gevaarlijk, maar het zorgt ook voor extra werk. Je moet stoppen met graven, de schade melden en vaak moet je het gat eerst weer dichtmaken en daarna weer openmaken voor de netbeheerder.”
Een goede voorbereiding helpt om schade te voorkomen. Hamza: “Elke klus start met een goede uitleg, en er is een map met alle informatie over het project en de ondergrond. Die ligt altijd op een vaste plek bij de machinist. En als het een keer misgaat, kan ik dat gemakkelijk melden via de app. Ook hebben we korte lijntjes met de netbeheerder.” Patrick: “Gelukkig gaat het bij ons steeds minder vaak mis.”

Dat blijkt ook uit de cijfers: in 2022 ging het nog om 153 graafschades, een jaar later nog maar 70. We zijn benieuwd hoe Van Voskuilen het dit jaar gaat doen.