Terug naar Nieuws

Steeds meer oriëntatieverzoeken om graafschade te voorkomen

29-04-2025 08:08
Nieuwsbericht

Nederland graaft steeds meer. De afgelopen vijf jaar steeg het aantal graafbewegingen met twintig procent tot 921.254. Met deze groei neemt ook het risico op graafschade toe. Steeds meer partijen kiezen daarom voor een oriëntatieverzoek als preventieve maatregel. Afgelopen  jaar steeg het aantal orientatie-KLICs met 9,6%. Dit blijkt uit de jaarlijkse KLIC-cijfers van het Kadaster.

Voorkomen van graafschade

In de Nederlandse bodem ligt naar schatting twee miljoen kilometer aan kabels en leidingen – een lengte die gelijkstaat aan vijftig keer de omtrek van de aarde. Door vroeg inzicht te krijgen in de ondergrond kunnen initiatiefnemers, opdrachtgevers en aannemers de risico’s beter inschatten. Dit verhoogt de veiligheid van uitvoerders en omwonenden, vermindert vertragingen en voorkomt economische schade en verstoring van essentiële infrastructuur – zoals elektriciteit, water en telecom.

Risico-inventarisatie en maatregelenplan

Voordat er gegraven mag worden, is de opdrachtgever verplicht om een risico-inventarisatie uit te voeren en een maatregelenplan op te stellen. Dit is vastgelegd in de CROW 500-richtlijn. Een oriëntatieverzoek speelt hierbij een belangrijke rol. Door vooraf inzicht te krijgen in de ligging van kabels en leidingen, kunnen risico’s beter worden ingeschat en passende maatregelen worden genomen.

Wat is een oriëntatieverzoek?

Een oriëntatieverzoek is een digitale aanvraag via het KLIC-systeem van het Kadaster. Hiermee krijgen partijen in de graafsector in de planningsfase inzicht in de ligging van kabels en leidingen. Dit helpt hen in om risico’s beter in te schatten, schade te voorkomen en planningen efficiënter uit te voeren. In tegenstelling tot een verplichte graafmelding bij machinaal graven, wordt een oriëntatieverzoek alleen gebruikt ter voorbereiding. Belangrijk: een oriëntatieverzoek geeft geen toestemming om te graven.

Reactie van het Kabel en Leiding Overleg

René Frinks, secretaris van het KLO, is blij met de ontwikkeling. “De stijging van KLIC-meldingen, en met name van oriëntatieverzoeken, bevestigt dat steeds meer partijen zich bewust zijn van het belang van een goede voorbereiding om veilig te kunnen graven. Samen met alle andere partijen in de graafsector en het Kadaster blijven wij ons inzetten voor het verbeteren van de informatievoorziening en het stimuleren van een veilige en zorgvuldige uitvoering van graafwerkzaamheden.”


Overzicht: verschillen tussen graafmelding en oriëntatieverzoek
GraafmeldingOriëntatieverzoek
DoelVoorafgaand aan daadwerkelijke graafwerkzaamhedenInzicht krijgen in ondergrondse infrastructuur in de planningsfase
VerplichtingWettelijk verplicht bij mechanische graafwerkzaamhedenNiet verplicht, maar sterk aanbevolen voor een zorgvuldige voorbereiding
GebiedsgrootteKleiner, beperkt tot het exacte graafgebiedGroter, beslaat vaak een ruimer plangebied
Geldigheidsduur20 werkdagen (binnen deze periode moet gestart worden met graven)Downloadlink blijft 20 werkdagen geldig
InformatieActuele ligging van kabels en leidingen binnen het werkgebied/informatiegebiedAlgemene ligging van kabels en leidingen binnen het informatiegebied
BeschikbaarheidBinnen 2 werkdagen ontvangt de aanvrager de gegevensBinnen 2 werkdagen ontvangt de aanvrager de gegevens
Gebruik doorAannemers, grondverzetbedrijven, netbeheerders, overhedenProjectontwikkelaars, ingenieursbureaus, overheden, aannemers in de planningsfase
Kosten€ 11,00€ 11,00


KLIC-meldingen in cijfers

Jaar          

Graafbewegingen

(incl. calamiteiten) 

OriëntatieverzoekenTotaal KLIC-meldingen
2020768.790122.583891.373
2021812.898134.687947.585
2022839.217168.7891.008.006
2023892.352169.1221.061.474
2024921.254185.3161.106.570


Meer informatie

Meer informatie over oriëntatieverzoeken en graafmeldingen is te vinden op de website van het Kadaster:
https://www.kadaster.nl/zakelijk/producten/graafwerk/klic-melding



Orientatieverzoeken

Uit de grafieken blijkt dat het aantal oriëntatieverzoeken sneller toeneemt dan het aantal graafbewegingen.