Ook bij graafwerkzaamheden op particulier terrein moet KLIC-melding worden gedaan

Als er in eigen grond gegraven wordt, dan is het voor de graver niet altijd duidelijk welke regels er gelden en dat voor de werkzaamheden een klic-melding gemaakt moet worden. Ancella klunne is werkzaam als advocaat bij kessels advocaten en gespecialiseerd in het civiele bouwrecht en de wibon. Voor het klo geeft zij een inhoudelijke toelichting op deze juridische zaken. Wat betekent de uitspraak voor de graafketen en wat kunnen de spelers in de keten hiervan leren?

In de situatie dat graafwerkzaamheden dienen te worden verricht in andermans grond, dan is het voor de graver in de regel wel duidelijk dat voor die werkzaamheden een KLIC-melding dient te worden gedaan. Indien echter gegraven wordt in eigen grond, dan is dat voor de graver niet altijd duidelijk. Dat blijkt in ieder geval nogal eens te gelden voor de particulier die in zijn eigen grond graaft. Zo ook in de situatie waar eerst de Kantonrechter en nadien in hoger beroep het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch over te oordelen kreeg. De particulier had geen KLIC-melding gedaan en veroorzaakte schade aan een kabel van Enexis. De Kantonrechter oordeelde dat de particulier zich aan de WION (thans WIBON) dient te houden. De vraag die bij het Hof speelde, was of de schade voor een deel voor rekening van de netbeheerder diende te blijven of niet. 

 (Zie arrest Gerechtshof ’s-Hertogenbosch d.d. 12 mei 2020 d.d. 26 februari 2020: ECLI:NL:GHSHE:2020:1553.) 

De casus

Een eigenaar van een perceel dat gelegen was naast een (voormalige) kerk had in 2017 door zijn twee minderjarige zonen op dat perceel met een graafmachine werkzaamheden laten verrichten. Die werkzaamheden bestonden uit het verwijderen van struiken en het egaliseren van het perceel. Bij die werkzaamheden werd een elektriciteitskabel van Enexis kapot getrokken. Deze kabel lag op een diepte van 30 tot 40 cm in de grond. Voorafgaand aan de werkzaamheden is er geen KLIC-melding gedaan, noch is er onderzoek gedaan naar in het perceel aanwezige kabels en leidingen. 

Oordeel Kantonrechter 

Enexis stelde zich in de procedure bij de Kantonrechter op het standpunt dat de eigenaar onrechtmatig had gehandeld door zich niet aan de WION (thans WIBON) te houden. De eigenaar had volgens Enexis een KLIC-melding moeten doen en onderzoek naar de ligging van de Enexis kabel moeten verrichten. De Kantonrechter volgt Enexis hierin en acht de eigenaar voor de schade aan de elektriciteitskabel aansprakelijk. De eigenaar behoefde echter niet de volledige schade te dragen. Omdat de kabel niet op een gebruikelijke diepte van 60 cm maar hoger lag, was de schade volgens de Kantonrechter mede veroorzaakt door deze hogere ligging. Die hogere ligging ligt in de risicosfeer van Enexis zodat Enexis de helft van de schade zelf moet dragen, aldus de Kantonrechter. Enexis kon zich niet in dit oordeel van de Kantonrechter vinden en ging in hoger beroep bij het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch. 

Oordeel Hof 

In hoger beroep diende het Hof de vraag te beantwoorden of een deel van de schade voor rekening van Enexis diende te blijven. Oftewel, of de Kantonrechter terecht eigen schuld (artikel 6:101 lid 1 BW) van Enexis had aangenomen vanwege de minder gebruikelijke diepteligging van de elektriciteitskabel. Het Hof oordeelde anders dan de Kantonrechter. De omstandigheid dat de kabel niet op de gebruikelijke diepte van 60 cm lag, was geen reden om een deel van de schade voor eigen rekening van Enexis te laten komen. Daarbij werd van belang geacht dat de kabel meer dan 50 jaar op de desbetreffende plaats lag, dat in de loop der jaren de diepteligging kan zijn veranderd en dat het particulier terrein betreft zodat Enexis geen invloed op de ligging heeft kunnen uitoefenen. Er waren bovendien geen aanwijzingen dat de kabel bij de aanleg daarvan niet op de gebruikelijke diepte van 60 cm was gelegd. 

Het Hof is van oordeel dat de door de eigenaar overtreden regels van de Wion (thans Wibon) mede zijn gegeven omdat de exacte ligging van de kabels in de loop van de tijd kan wijzigen zonder dat de netbeheerder daar invloed op heeft, en om kabelschades te voorkomen. De minder dan 60 cm diepe ligging kan daarom naar het oordeel van het Hof niet aan Enexis worden toegerekend. Het resultaat is derhalve dat Enexis in hoger beroep alsnog de volledige schade vergoed krijgt. 

Tot slot

Indien een schade mede een gevolg is van een omstandigheid die aan de schadelijdende partij kan worden toegerekend, dan bepaalt de wet in artikel 6:101 lid 1 BW dat de schade in zo’n situatie kan worden verdeeld over de schadelijdende en aansprakelijke partij in evenredigheid met de mate waarin de aan ieder toe te rekenen omstandigheden tot de schade hebben bijgedragen. Dit is de zogeheten ‘eigen schuld bepaling’. Een dergelijke verdeling kan ook in geval sprake is van een kabel- en leidingschade aan de orde zijn. In hoeverre een netbeheerder aan de schade moet bijdragen, zal afhangen van de mate waarin de schade aan deze kan worden toegerekend. In kwestie oordeelden de Kantonrechter en het Hof hier anders over. In hoeverre de netbeheerder eigen schuld kan worden toegerekend, zal afhangen van de welbekende omstandigheden van het geval.  

Link naar de uitspraak:

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:GHSHE:2020:1553