AI voorspelt graafschades
Kunstmatige intelligentie (AI) kan helpen om graafschades aan kabels en leidingen te voorkomen. Onderzoekster Jiarong Li van de Universiteit Twente ontwikkelde een AI-model dat voorspelt waar het risico op schade groot is — en dat leidde tot verrassende inzichten. Niet de ligging van kabels en leidingen blijkt het belangrijkst, maar de vorm van het graafgebied, het aantal bomen in de buurt en het type organisatie dat de graafwerkzaamheden uitvoert.
Minder letsel
De nieuwe AI-tool kan het aantal schades verminderen en bovendien helpen om persoonlijke ongelukken te voorkomen — zoals elektrocutie en gasexplosies. Elk jaar zijn er bijna 50.000 schades met ruim 30 miljoen euro aan directe schade, plus een veelvoud aan nevenschade zoals letsel, storingen en productieverlies.
Over het onderzoek
Li trainde het AI-model op drie jaar aan gegevens en testte het in de praktijk bij bedrijven als Enexis, KPN en BAM Groep. Het AI-model voorspelt in 74% van de gevallen correct of een graafproject wel of geen schade oplevert. De onderzoekster ontwikkelde ook een gebruiksvriendelijke interface, die het risico per locatie toont. Deze kan in de toekomst mogelijk worden geïntegreerd in de KLIC-viewer.
Het onderzoek was onderdeel van een tweejarige Engineering Doctorate (EngD) aan de Universiteit Twente. Het project vond plaats binnen het ZoARG-programma, dat zich richt op innovatie in het zorgvuldig en veilig graven in Nederland.
Vervolg
De uitdaging ligt nu bij de sector: hoe kan AI worden ingezet in de dagelijkse praktijk? Daarvoor moeten nog wel een paar hindernissen worden genomen: juridisch (mag je al die data zomaar gebruiken?) en technisch (hoe koppel je het systeem aan bestaande software zoals de KLIC-viewer).
Meer informatie
Het Engelstalige verslag staat hier: https://static1.squarespace.com/static/5322f429e4b094e3b43207c3/t/67bddc8bf150da1359a91165/1740496016192/EngD_report_JLi_final_reviewed+%282025%29.pdf
